Topinambur (słonecznik bulwiasty) to roślina, która ma wyjątkowe właściwości. Można ją stosować w przypadku zaburzeń trawiennych i sercowo-naczyniowych. Jest także sprawdzonym sposobem na odchudzanie. Ponadto, dzięki obecności inuliny, zalecana jest diabetykom, w celu obniżenia poziomu glukozy we krwi. Sprawdź, jakie działanie ma topinambur i wypróbuj sprawdzone przepisy. Topinambur, inaczej słonecznik bulwiasty (Helianthus tuberosus L.), karczoch jerozolimski lub ziemna gruszka, to roślina spokrewniona ze słonecznikiem zwyczajnym (obie należą do rodziny astrowatych), która pochodzi z Ameryki Północnej. Uprawiali ją Indianie jeszcze w czasach prekolumbijskich. Europejczycy przekonali się o jej właściwościach dopiero w czasach wielkich odkryć geograficznych. W Polsce topinambur uprawiany był od 1730 roku.
Topinambur – właściwości lecznicze i odżywcze
Warto wprowadzić bulwy słonecznika bulwiastego do codziennego jadłospisu. Mają one pozytywny wpływ na gospodarkę węglowodanową i tłuszczową organizmu. Warzywo usprawnia przemiany energetyczne cukrów i tłuszczów. Systematyczne spożywanie bulw przyczynia się do obniżenia poziomu cholesterolu LDL we krwi oraz poprawy wyników krwi. Topinambur przeciwdziała nadciśnieniu i zbyt niskiemu ciśnieniu. Bulwy słonecznika bulwiastego posiadają właściwości moczopędne oraz wywierają korzystnie na funkcjonowanie nerek. Regularne spożywanie topinamburu pomaga zapobiegać nefropatii i hipercholesterolemii. W świetle aktualnej wiedzy bulwy słonecznika bulwiastego mogą pełnić również rolę immunostymulatora działając osłonowo na wątrobę. Bulwy słonecznika bulwiastego zawierają szereg witamin i minerałów. Warzywo jest źródłem witaminy C i witamin z grupy B (B1, B2, PP, B5, B6); minerałów: krzemu, magnezu, fosforu, żelaza, potasu i miedzi. Warto spożywać je w celu wzmocnienia układu odpornościowego oraz przeciwdziałania stanom przewlekłego zmęczenia. Inulina wchodząca w skład bulw ma pozytywny wpływ na rozwój dobroczynnej flory bakteryjnej jelit. Bulwy słonecznika bulwiastego zawierają jej duże ilości inuliny. W trakcie pasażu w jelitach substancja ta nie jest trawiona przez enzymy znajdujące się w układzie trawiennym. Inulina jest przykładem błonnika rozpuszczalnego w wodzie. Substancja zostaje umiejscowiona w jelitach, gdzie pełni rolę pożywki dla dobroczynnych bakterii Lactobacillus i Bifidobacterium. Topinambur pełni zatem rolę prebiotyku. Błonnik wchodzący w skład bulw wspomagają pracę jelit oraz przeciwdziała zaparciom. W jednej bulwie znajduje się 60 g inuliny, co wystarcza do wystąpienia jej efektu terapeutycznego. Inulina powoduje obniżenie poziomu cukru we krwi. Inulina sprzyja normalizowaniu glikemii w przypadku cukrzycy typu II. Wspomniana frakcja błonnika zmniejsza także insulinooporność. Rozwijająca się flora bakteryjna stymuluje tzw. system GALT przewodu pokarmowego (Gut Associated Lymphoid Tissue). System GALT składa się ze zorganizowanych kompleksów komórkowych (kępki Peyera i samotne grudki chłonne) oraz rozproszonych komórek zlokalizowanych w blaszce właściwej jelita (limfocyty T i B, makrofagi, komórki dendrytyczne) i w nabłonkach pokrywających kosmki jelitowe (limfocyty śródnabłonkowe). Cechą charakterystyczną układu GALT jest produkcja przeciwciał w klasie IgA, neutralizujących w pierwszej linii obrony bakterie, wirusy, toksyny i alergeny. W skład topinamburu wchodzi także białko posiadające działanie antynowotworowe. Bulwy zawierają seskwiterpeny laktonowe posiadające właściwości cytotoksyczne na linie komórkowe raka sutka.
Przykładowy przepis na danie z topinamburu – sałatka z topinamburem
Przepis na sałatkę z topinamburem
Pieczony topinambur jest chrupiący i aromatyczny, dlatego to dobry dodatek do lekkich sałatek na bazie sałaty i pomidorów. Smak dania podkreśla dobrze wysmażony boczek na patelni i czosnek dodany do sałatkowego sosu.
Potrzebujesz:
1. blachy do pieczenia,
2. papieru do pieczenia,
3. patelni,
4. małej miseczki,
5. wyciskarki do czosnku,
6. dużej miski.
Składniki (na 2 porcje):
1. 4 bulwy topinamburu,
2. 2 łyżki oliwy z oliwek,
3. szczypta soli,
4. szczypta czarnego mielonego pieprzu,
5. 4 cienkie plastry wędzonego boczku,
6. 2 duże garście rukoli i mieszanki sałat,
7. 6 pomidorków koktajlowych.
Składniki na sos do sałatki:
1. 3 łyżki oliwy z oliwek,
2. sok z połówki cytryny,
3. 2 łyżeczki karmelu jabłkowego (można go zastąpić miodem),
4. szczypta soli,
5. szczypta suszonego tymianku,
6. pół łyżeczki czarnego pieprzu,
7. 1 ząbek czosnku.
Czas przygotowania: 30 minut
Stopień trudności: łatwe
Sposób przygotowania:
1. Bulwy topinamburu dokładnie umyj i pokrój w cienkie plastry, bez zdejmowania skóry.
2. Roślinę polej 2 łyżkami oliwy z oliwek i dopraw szczyptą soli i pieprzu.
3. Blachę wyłóż papierem do pieczenia i ułóż na nim plastry topinamburu.
4. Piecz warzywo przez 15 minut w piekarniku rozgrzanym do temperatury 200 stopni Celsjusza.
5. Plastry boczku podsmażaj na patelni przez około 10 minut, aż będą chrupiące.
6. W małej miseczce wymieszaj składniki na sos do sałatki (czosnek przeciśnij przez praskę).
7. Na talerz wyłóż po garści rukoli i mieszanki sałat.
8. Pokrojony boczek i pomidory ułóż na sałatce.
9. Całość zalej przygotowanym sosem.
10.Na wierzch sałatki wyłóż upieczone plastry topinamburu.
