Prowadząc biznes, oferuje się klientom swoje produkty lub usługi. Nie są one wolne od zwykłych ludzkich błędów i pomyłek. Może się zdarzyć, że z przyczyn niezależnych od siebie usługodawca nie będzie w stanie podjąć się zlecenia, choć już podpisał stosowną umowę. Może też zdarzyć się tak, że usługobiorca w pewnym momencie zrezygnuje z usług firmy i wypowie umowę. Trudno jest przewidzieć takie sytuacje – mogą się one zdarzyć każdemu z nas, bez względu na to, po której stronie barykady się stoi. Stąd właśnie stosuje się różne formy przedpłaty. Przedpłaty nie są obowiązkowe – firma może ich wymagać, może stosować je tylko u nowych klientów, a może zupełnie ich nie preferować w swojej pracy. Jeśli chodzi o to czym jest zaliczka a zadatek różnice polegają głównie na zwrocie lub bezzwrotności kwoty wpłacanej na poczet usługi lub zakupu.
Umowa i kwestia zadatku lub zaliczki
W przypadku usług opiewających na wyższe kwoty, rzędu od kilkuset złotych w górę, zazwyczaj podpisuje się umowy cywilnoprawne i ustala kwestię zaliczki lub zadatku. Są to jednak kwestie umowne – jeśli przedsiębiorca czuje się dość pewnie lub z jakiegoś powodu nie obawia się straty na danej inwestycji, może nawet przy wielomilionowych transakcjach wymagać płatności pełnej kwoty dopiero po wykonaniu usługi. W umowie należy dokładnie określić, czy pobiera się zaliczkę czy zadatek. W kwestiach spornych, gdy jedna ze stron będzie domagała się zwrotu, można powołać się na definicję zadatku i zaliczki oraz kodeks cywilny, które dokładnie regulują takie kwestie. Zanim więc jako klient podpisze się umowę, lepiej dowiedzieć się czym różni się zaliczka od zadatku.
Zaliczka – czym jest?
Zaliczka jest to przedpłata stanowiąca część (dowolnie ustalony procent) całej kwoty usługi. Może to być jedna stała kwota dla każdego klienta, którą wymaga się tylko dla zabezpieczenia swojego interesu, zaś pełna kwota usługi zostanie podana dopiero po jej wykonaniu, gdy zleceniobiorca będzie w stanie dokładnie podliczyć koszt swojej pracy. Zaliczka zwykle podlega zwrotowi bez podawania przyczyny, przez obie ze stron, w przypadku niewywiązania się z usługi lub rezygnacji z niej. Najczęściej wykorzystuje się zaliczki w sytuacjach, gdy wykonawca nie musi ponosić dużych kosztów inwestycji, by wykonać usługę (na przykład gdy maluje obraz na zamówienie).
Co to jest zadatek?
Zadatek jest z kolei bezzwrotną formą przedpłaty. Najczęściej oferuje się go w określonej, umówionej wcześniej kwocie, gdy wykonawca w jakiś sposób musi te pieniądze zainwestować, by w ogóle mów wykonać tę usługę. Jeśli mimo to wykonawca nie wykona usługi lub zrobi ją nienależycie – zadatek powinien zostać zwrócony. Jeśli to klient zrezygnuje z usługi, wtedy wykonawca poniósł już jakiś koszt i zadatek jest formą rekompensaty za owe wydatki.
Różnice między zadatkiem a zaliczką
Przed podpisaniem umowy o wykonawstwo jakiejś usługi lub kupno czegoś, warto dokładnie prześledzić, co na temat zadatku i zaliczki mówi kodeks prawa cywilnego. Dzięki temu zarówno wykonawca, jak i klient mogą ustrzec się przed niepożądanymi stratami finansowymi. Przedpłaty mają stanowić zabezpieczenie interesów obu stron i być gwarancją zadowolenia z wykonanej usługi. W życiu bywa jednak różnie i naprawdę trudno jest przewidzieć, kiedy możemy zostać zmuszeni do rozwiązania umowy, ze swojej lub nie swojej winy. Różnice pomiędzy zadatkiem i zaliczką są dość subtelne, jednak w przypadku dużych inwestycji i poważnych przedsięwzięć, mogą stać się fundamentalne. Bardzo często zaliczki stosuje się w przypadku rezerwacji kupna mieszkania w nowym budownictwie, i wtedy zaliczka ma stanowić zabezpieczenie dla kupującego – że jego mieszkanie nie zostanie mu „sprzątnięte sprzed nosa”, i że deweloper dokończy budowę. Z kolei zadatki stosuje się na przykład przy wykonawstwie mebli na wymiar, czy rezerwacji terminu na masaż – by zabezpieczyć interesu wykonawcy, który zainwestować w materiały i robociznę lub zarezerwował dla klienta termin, który mógłby przypaść komuś innemu.
